İnternete yem olmayın!

Newsweek dergisinin haberine göre, internet izleme şirketleri girdiğiniz her tür bilgiyi kullanarak karakterinizden IQ seviyenize kadar kişiliğinizi belirleyip haberiniz olmadan adreslerinizi pazarlıyor.

İnternette yaptıklarınızın “isimsiz” kaldığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Üye olduğunuz sitelerde paylaştıklarınız, arama motorlarına girdiğiniz kelimeler, dolaştığınız siteler, forumlarda yaptığınız yorumlar, kısacası yaptığınız her şey “internet izleme şirketleri” tarafından birleştiriliyor ve satılıyor. İş başvurusu yaptığınız şirketler, patronlarınız, bankalar, sigorta şirketleri internet profilinize bakarak kararlar alıyor. Amerikan Newsweek dergisinin bu ayki sayısında internet izleme şirketlerinin geldiği noktayı ortaya koydu.

Bilgisayar mühendisleri “hacker”lığa (korsan) gerek kalmadan sadece adınız ve e-mailinizi kullanarak Facebook, Twitter, LinkedIn gibi sosyal paylaşım sitelerinin veri tabanlarından aldıkları bilgilerle internette izinizi sürüyor, yalnızca birkaç saat içinde vatandaşlık numaranız, adresiniz, telefon numaranız, gittiğiniz okullar, çalıştığınız yerler gibi kişisel bilgilerinizi toplayabiliyorlar. Tüm bu bilgiler birleştirilince IQ seviyenizden karakter özelliklerinize kadar birçok tahminin bulunduğu bir profil oluşturuluyor.

Herhangi bir kişi yalnızca internet profilinize bakarak şunları anlayabilir:

* Alkol, sigara ya da uyuşturucu kullanıp kullanmadığınız,
* Fotoğraflarınıza, yüz simetrisi ve vücut tipi analizi yapılarak size verilen güzellik puanı ile kırışıklıklarınız ve ağaran saçlarınız,
* Kendi evinizde mi kirada mı oturduğunuz, oturduğunuz mahallenin gelir sınıfı,
* Çalışma koşullarınız, sigara ve alkol tüketiminiz.

İşinize mal olabilir

Teknoloji uzmanları gelecekte internette yaptıklarınızın hayatınızın her alanında önünüze çıkabileceğini söylüyor. “İnternet profilleri”, fotoğrafları, yorumlarınızı veri aldığı için hatalı tahminlerde bulunma riski de taşıyor. Örneğin, Facebook’ta yaptığınız bir şaka sağlık sigortanızın priminin artmasına neden olabilir ya da kredi başvurunuz reddedilebilir. Ayrıca böyle bir inceleme yapmanın hiçbir yasadışı yanı bulunmuyor, hatta bu tür olaylar çoktan yaşanmaya başladı. 2009 yılında depresyon nedeniyle hastalık izni alan Kanadalı bir kadının sigorta şirketi Facebook hesabındaki fotoğraflarında eğleniyormuş gibi gözüktüğünü belirterek ödemelerini kesti. Çeşitli ülkelerde çok sayıda kişi sosyal paylaşım ağlarında koydukları fotoğraflar, yazılar nedeniyle işlerinden atıldı.

Tüm bilgilerinizi toplayabiliyorlar

İlk başta kişisel bilgileri reklam şirketlerine satmak için kurulan internet izleme şirketlerinin faaliyetleri giderek genişliyor, artık siyasi partilerin muhtemel seçmenlerini bulmak gibi görevler üsleniyorlar. Bu şirketlerden biri olan RapLeaf internet kullanıcılarını e-mail adresleri ve isimleri ile birlikte veri tabanına kaydediyor. RapLeaf’in oluşturduğu profillerde kişisel bilgilerinizin yanısıra siyasi eğiliminiz, ilgilendiğiniz konular, almayı düşündüğünüz ürünler, hatta ilişkinizin olup olmadığı ya da en son ne zaman bir ilişkinizin olduğu gibi ayrıntılar yer alıyor. RapLeaf ABD’de yapılan 10 seçim kampanyası ve yasa tekliflerinde siyasi partilerle çalışarak, partilere yakın olarak belirlediği kişilerin e-mail adreslerini sattığını belirtiyor.

Gizliliğinizi NASIL KORUYABİLİRSİNİZ?

* İnternet tarayıcınızda, web sitelerinin kullanıcılar hakkında bilgi topladığı küçük yazılımlar olan “cookie”leri bloklayın. “Cookie” genel olarak, kullanıcı adlarının ve şifrelerin tekrar tekrar girilmesini önlemek için kayıt altına alınması gibi zararsız işlevler görse de izleme şirketleri tarafından casus olarak kullanılıyor.
* Sosyal paylaşım sitelerine doğum tarihinizin yılını yazmayın.
* Gizlilik ayarlarınızı maksimum hale getirin, kullanmadığınız hesapları kapatın.
* Farklı sitelerde farklı kullanıcı adları ve şifreleri kullanın.