Rakı Hakkında Her Şey !
Rakı
Suma veya tarımsal kökenli etil alkol ile karıştırılmış sumanın, 5000 litre veya daha küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde, % 5-6 oranında "çeşme" cinsi veya % 7-8 oranında "tefenni" cinsi ya da % 8-9 oranında "elmalı" cinsi anason tohumu ile (pimpinella anisum) ikinci kez distile edilmesiyle üretilen distile alkollü içkidir. Bu işlemin tam ortasında damıtılan rakı'nın adı "göbek rakısı" olup alkol derecesi normal rakı'ya göre daha yüksektir. 1.5-2 kg üzümden bir litre rakı elde edilir. Rakı'nın alkol derecesi % 40-50 arasında değişir.
Suma
Üzüm ve incir mayşesinin damıtılmasıyla elde edilen alkollü içkidir. Yapımında en çok üzüm tercih edilir. Rakı yapımında da üzüm suması kullanılır. Rakı üretiminde kullanılan suma, üzümün tat ve kokusunu korumak amacıyla hacim olarak alkol miktarı en fazla % 94,5'e kadar damıtılmalıdır.
RAKI'NIN TARİHÇESİ
"Rakı" kelimesi ismini "razaki" üzümünden almıştır, bir diğer kaynağa göre "Rakı" Arapça'da damıtılmış-terleten anlamındaki "arak" kelimesinden dilimize girmiştir veya Latince bir kelime olup "grappa" üzüm salkımı demektir.
Rakı ile ilgili tarihi kaynaklarda farklı teoriler yazılı
1.11. yy da Türkler tarafından yapılışı öğrenilen rakı, bektaşiler tarafından Anadolu ve Rumeli'ye getirilmiştir.
2.İlk olarak rakıyı Altay Türkleri kımızdan damıtarak yapmışlar.
2.Rakı ilk olarak "rakia" ismi ile Osmanlı İmparatorluğu zamanında üretilmiştir.
3.Rakı ilk kez Endonezya ile Irak arasındaki bir alanda üretilmiştir.
4.5. yy Doğu Roma İmparatorluğu'nda rakı benzer bir içki üretilmiş.
5.Raki Balkanlar ve Ege adalarında erik meyvesinden yapılan "Ouzo" (ouzo içkisinin mucidi Kirios Stavrakis adlı bir Osmanlı doktoru olmuştur)
6.Rakının babası Japonlarin pirinçten ürettikleri "sake" içkisidir.
NOT
Eskiden evlerde bilgisizce üretilen rakılar sağlık açısından zararlı olduğundan, 01.06.1926 tarihinde yürürlüğe giren 790 sayılı yasa ile Türk rakı üretimi devlet tekeline geçmiştir.
Türkiye'de üretilen 74,3 milyon litre rakının 1.5 milyon litresi ihraç ediliyor.
Rakı bütün dünyada da bilindiği üzere Türkiye'nin milli içkisidir.
RAKI ÜRETİMİNDE OLMASI GEREKEN KRİTERLER
*Üretiminde ikinci kez damıtmaya alınan toplam alkolün en az % 65'i suma olmalıdır.
*Hazırlanmasında rafine beyaz şeker kullanılmalı, şeker miktarı ürün litresinde en fazla 10 gram olmalıdır.
*Anason tohumdan gelen uçucu yağın anetol miktarı, ürünün litresinde en az 800 miligram olmalıdır.
*Uçucu madde içeriği hacim olarak %100 alkolün hektolitresinde 100 grama eşit veya daha fazla olmalıdır.
*Metil alkol içeriği hacim olarak %100 alkolün hektolitresinde 150 gramdan fazla olmamalıdır.
*Hacim olarak alkol miktarı en az % 40 olmalıdır.
*Şişelenmeden önce en az bir ay dinlendirilmelidir.
RAKI NASIL İÇİLİR?
Rakı, düz ve silindir seklindeki bardakta sulandırılarak ya da susuz olarak içilir. Su ve silindir uzun bardak, rakının su ile bileşimindeki beyazlaşmanın izlenebilmesi için tercih ediliyor. Birkaç rakı çeşidi hariç buz, sadece rakı sulandırıldığı zaman konulur, direkt olarak konulduğunda rakının tadı bozulur. Rakı sek veya su ile içildiğinde, kırık buz parçalarından hazırlanan buz tabağının içine oturtulur.
Rakı dost meclislerinde ve en iyi masa arkadaşı meze ile birlikte yavaş yavaş içilen bir içkidir. Rakı sofrasında en az iki kişinin olması gerekir çünkü o, hem anlatır hem de dinletir. Rakı sofrasına davet edilen kişi saygı gören bir kişiliğe sahip demektir ve bu kişi diğer kişilere karşı saygılı olmak zorundadır. Herkes adabı ile rakı içemez, onun için karşılıklı rakı içeceğiniz kişiyi iyi seçmeniz lazım, kısacası; "Rakı adam gibi içilir"...
İçmesini bilene
Zevk-u sefadır rakı,
İçmeyi bilmeyene
Cevr-ü cefedır rakı...
ÇİLİNGİR SOFRASI
Osmanlı Sarayında padişahların yiyeceklerini önce çeşnicibaşıcılar tadarmış. Küçük tabaklarda olan bu yiyecekleri tatmak için çeşnicibaşıcıların küçük bir sofrası olurmuş ve bu sofraya "çeşnigir sofrası" denilirmiş. İşte o günden bu güne rakı da işin içine girince "çeşnigir sofrası", "çilingir sofrası" oluvermiş.
Bazı rivayetlere göre de rakı sofralarında dertler, mutluluklar paylaşıldığı için çilingir sofrası denilir. Çilingir kapıyı, rakı ise gönül kapılarını açar...
Öyle ve ya böyle; "gönül muhabbet ister, rakı bahane"...
Haydi Abbas, vakit tamam
Akşam diyordun, işte oldu akşam
Kur bakalım çilingir soframızı
Dinsin artık bu kalp ağrısı...
ESKİ ZAMANLARDA ÜRETİLEN RAKI İSİMLERİ
Aliyül Ala Gazi Ayıntap Rakısı (İnhisarlar İdaresi)
Ala Nazilli Rakısı (İnhisarlar İdaresi)
Aydın Rakısı (İnhisarlar İdaresi)
A Rakısı (Ağa Rakısı olarak da bilinir)
Aliyül Ala Arak-ı Türki Hususi (Le Veritable Rakı Turc)
Alem Rakısı
Ankara Rakısı
Bülbülce Rakısı
Baküs Rakısı
Bilecik Rakısı
Bahçe Rakısı
Boğma Rakı (Tür olarak değil marka olarak 1945-1947 arasında Tekel Adana'da Üretilmiş)
Türkiye İspirto ve Meşrubat Külliye-i İnhisarı İdaresi Rakısı.
Elif Rakısı
Efe Rakısı (1880-1900 yılları arasında satılanı)
Dimitroeopulo Rakısı
Çavuş Rakısı
Kulüp Rakısı
Keyif Rakısı
İstanbul Rakısı (İnhisarlar İdaresi)
İyi Rakı (İnhisarlar İdaresi)
İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı İdaresi Hususi Fevkalade Rakı
İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı İdaresi Ala İstanbul Rakısı
İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı İdaresi Ala Boğaziçi Rakısı
Sakız Rakısı (Aynı şekilde tür olarak değil marka olarak Tekel İstanbul'da Üretmişti)
Hususi Ala Rakı (İnhisarlar İdaresi)
Yeni Rakı (İnhisarlar İdaresi)
Yaluva Rakısı
Erdek Rakısı
Edremit Rakısı
Umurca Rakısı
Filurya Rakısı
Fertek Rakısı
Üzüm Kızı Rakısı
Deniz Kızı Rakısı
Memur Rakısı
Olgun Rakısı
GÜNÜMÜZDE ÜRETİLEN RAKI İSİMLERİ
Yeni Rakı-Tekirdağ fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %45
Şişe Hacimleri: 5, 20, 35, 70, 100 cl
Özelliği: 1944'ten beri üretilmektedir. Kuru ve yaş üzümlerin bir arada kullanıldığı suması yedi ayrı damıtma tesisinde işlenir ve bileşimindeki yirmi farklı üzüm çeşidi oluşturur. içinde yalnızca Batı Anadolu'da yetişen ve yüksek yağ eteri içeren anason tohumları kullanılır. Sek içilebileceği gibi su veya maden suyu ilavesi ile soğuk (8-10 °C) içilir.
Tekirdağ Rakısı-Tekirdağ fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %45
Şişe Hacmleri: 5,20, 35, 50, 70 ve 100 cl
Özelliği: Üretiminde %100 yaş üzüm suması kullanılır. Tekirdağ rakısı ikinci bir damıtma işleminin ardından 20 gün ile 3-4 ay arasında meşe fıçılarında dinlendirilir. Şişelenmeden önce son kez filtreden geçirilir. Sek içilebileceği gibi 1/3 su veya maden suyu ilavesi ile soğuk (8-10 °C) içilir.
Tekirdağ Rakısı Altın Seri-Tekirdağ fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %45
Şişe Hacmi: 70 cl'lik şişelerde bulunmaktadır.
Özelliği: Üretiminde, Tekirdağ Rakısı gibi %100 yaş üzüm suması kullanılır ve üretimi sınırlıdır. Şişesi altın baskılı ve kutusu metaldir. Meşe fıçılarda en az bir ay bekletilir. Soğuk içilir.
Tekirdağ Rakısı Trakya Serisi-Tekirdağ fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %45
Şişe Hacmi: 70 cl
Özelliği: Özel olarak Trakya çevresi yeşil yaş üzümleri kullanılarak elde edilen rakıdır. Buzlu uzun cam şişede satılıyor.
İzmir Rakısı-İzmir içki fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %45
Şişe Hacimleri: 50,70 cl
Özelliği: Ege Bölgesi'nin yaş ve kuru üzümlerinden elde edilen sumanın bölgenin anason tohumlarıyla birleştirilmesiyle yapılır. İzmir Rakısı, bakır imbiklerde iki kez damıtılır. Sek içilebileceği gibi su veya maden suyu ilavesi ile ve soğuk (8-10 °C) içilir.
Herdem İzmir Sakızlı-Tekirdağ fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %45
Şişe Hacmi: 70 cl
Özelliği: Türkiye'nin sakız içeren tek rakısıdır. Ege Bölgesi'nin yaş üzümlerinden elde edilen suma, bölgenin anason tohumları ve sakız adası'ndan gelen gerçek sakız ilavesi ile bakır imbiklerde iki kez distile edilerek yapılır. Sakızın doğal tadı ve aromasını alabilmek için sek olarak içilmesi tavsiye edilir, su katılarak da içilebilir.
Altınbaş Rakı-Nevşehir içki fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %50
Şişe Hacmi: 70 cl
Özelliği: Üretiminde en kaliteli üzüm, anason ve yumuşak içimli su kullanılmaktadır. Anason oranı kulüp rakı'ya göre fazladır. Sek içilebileceği gibi su veya maden suyu ilavesi ile ve soğuk (8-10 °C) içilir.
Kulüp Rakı-Nevşehir içki fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %50
Şişe Hacimleri: 5, 35 ve 70 cl
Özelliği: Üretiminde en kaliteli üzüm, anason ve yumuşak içimli su kullanılmaktadır. Anason oranı altınbaş rakı'ya göre daha azdır. Sek içilebileceği gibi su veya maden suyu ilavesi ile ve soğuk (8-10 °C) içilir.
Yekta Rakı-Tekirdağ fabrikasında üretiliyor
Alkol Derecesi: %43
Şişe Hacimleri: 35,70 cl
Özelliği: Sumasının yapımında Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinde yetişen üzümler kullanılır. Sek içilebileceği gibi su veya maden suyu ilavesi ile ve soğuk (8-10 °C) içilir.
Mest Rakı-Nevşehir içki fabrikasında üretiliyor
Şişe Hacmi: 50 cl
Özelliği: Tek veya iki çeşit (mest misket-İzmir ve mest Sultaniye-Denizli) yaş üzümden yapılan bir rakıdır (monosepaj). Şişesi Fransa'dan getirilmiş ve Türkiye'de özel olarak tasarlanmıştır. Sek içilebileceği gibi su veya maden suyu ilavesi ile ve soğuk (8-10 °C) içilir.
Efe Rakı-İzmir İTOB Organize Sanayi Bölgesi Tekelinde üretiliyor
Şişe Hacimleri: 20,35,70,100 cl
Özelliği: Hafif ve yumuşak içimlidir.
Burgaz Rakı-Lüleburgaz'da üretiliyor
Alkol Derecesi : %45
Şişe Hacimleri: 5,10,20, 35,70,100,150 cl
Ata Rakı-Lüleburgaz'da üretiliyor
Alkol Derecesi : %45
Şişe Hacimleri: 35,70,100,150 cl
Rakı Turka-Lüleburgaz'da üretiliyor
Alkol Derecesi : %43
Şişe Hacimleri: 35,70,100 cl
Sarı Zeybek
Özelliği: Boğazı tırmalamıyor Meşe fıçılarda bekleyen Sarı Zeybek diğer rakılardan farklı bir tat ve renge sahip. Meşe fıçılarında bekliyor ve anason aroması baskındır. İçimi yumuşaktır.
MercanTürk Rakısı-Manisa'da üretiliyor
Alkol Derecesi : %45
Şişe Hacimleri: 20,35,70 cl
Fasıl Türk Rakısı-Manisa'da üretiliyor
Alkol Derecesi : %45
Şişe Hacimleri: 35,70 cl
Fasıl Yaş Üzüm Rakısı-Manisa'da üretiliyor
Alkol Derecesi : %45
Şişe Hacimleri: 35,70 cl
Özelliği: Üretiminde %100 yaş üzüm sumasından üretilmektedir.
Beylerbeyi Rakı-Manisa'da üretiliyor
Alkol Derecesi : %45
Şişe Hacimleri: 20,90,70 cl
Özelliği: Üretiminde %100 üzüm suması kullanılmaktadır.
RAKI'NIN EN ESKİ VE EN İYİ MEZELERİNDEN BİRİ "İSTRAGALYA"
Eski Türk mutfağında hazırlanan en gözde rakı mezelerinden biri "istragalya" olmuştur (sakız adası'nda yetişen, tuzlanmış ve fırınlanmış nohut). Bu leblebi mezesi, hem ağız kokusunu alıyor, hem de midenin suyunu çekiyor.
Biraz tuzlu leblebi
Kadehin billur leb'i,
Ehli kemal olana
Yar'ı vefadır rakı...
Derleyen: Melek HALİL
http://gurmemelek.com/tr/raki-hkkinda-genel-bilgi
Yeme-İçme ve gurmelik üzerine çok usta işi yazılarla dolu bu siteyi herkese tavsiye ederiz.
